24/04/2024
DidiMn Logo
Top

تیۆری ناکەسێتیی لە لای تی ئێس ئیلیۆت

لە لایەن دیدی من 7 ساڵ پێش ئێستا

دیدی من – لیترەری ئارتیکڵس
له‌ ئینگلیزییه‌وه‌: ساڤان ئاكۆ

لە تیۆریی ناکەسێتییدا، كه‌ دیارییه‌كی ناوازه‌ی تی ئێس ئیلیۆته‌ بۆ ڕێبازی ڕه‌خنه‌، دەڵێت کە شیعر و شاعیر دوو شتی جیان لە یەکتر، ئیلیۆت تیۆرییه‌كه‌ی لە دوو لایه‌نه‌وه‌ ڕوون دەکاتەوە، ئەوانیش ”پەیوەندیی شاعیر بە ڕابردووەوە “ و ”پەیوەندیی شیعر بە نووسەرەکەیەوە“

سەبارەت بە لایه‌نی یەکەم دەڵێت، ڕابردوو هەرگیز نەمردووە و لە دەمی ئێستادا ئامادەیی هەیە، هەروەها گەر بە بیرکردنەوەیەکی فراوانەوە لە شاعیر نزیک ببینەوە ئەوەمان بۆ ڕووندەبێتەوە کە نەک باشترین بەشەکان بەڵکو بەشە زۆر كه‌سییه‌كانی کارەکەی ڕەنگە ئەوانە بێت کە تیایدا شاعیرە مردووەکان و بابوباپیرانیان  نه‌مرن.

بەرەوپێشچوونی هونەرمەند قوربانیدانە بەو خوودە بەردەوامەی کە هەیەتی، کوشتنی کەسایەتیی بەردەوام. بە بڕوای ئەو ئەرکی سەرشانی شاعیرە کە لەکارەکەیدا بەرکەوتەی کەسیی و تایبەتیی خۆی داببڕێت و لە دەرئەنجامدا فۆڕمێکی نوێلە ئاوێتەبوونی ڕابردوو و ئێستادا، بەرهەم دێت .

ئەمە لایه‌نی دووەمی تیۆریی نابابه‌تییبوون دەهێنێتە به‌رباس کە تیایدا ئیلیۆت ئەوە پیشان دەدات کە گەورەیی شاعیر بەندە بەوەی کەسێتیی خۆی ڕەنگبداتەوە لە کارەکەیدا، شاعیر دەبێت حەزی تایبەتیی هەبێت و سەرنجڕاکێش بێت بە شتێک و شتێکی بەدڵ نەبێت، بەڵام نابێت لەنێو شیعرەکەیدا دایبنێت، لەگەڵ ئەوەشدا شاعیر دەبێت هەستی هەمەجۆری هەبێت کە لە ئازادیدا هەبن و بچنە قاڵبی پێکهێنانی نوێوە.

کەواتە، له‌ كۆتاییدا، ”شیعر دروستکردنی سیناریۆیەک نییە لە هەست و سۆز بەڵکو ڕاکردنە لە هەست و سۆز، دەربڕینی کەسێتی نییە بەڵکو ڕاکردنە لە کەسێتی.“ کەواتە شیعرەکە، نەوه‌ک شاعیرەکە، چەقی خاڵی ”ڕەخنەیی ڕاستگۆ و قەدرزانینی هەستیارانەن.“

هاوبەشی بکە

SavanAko, T. S. Eliot, Theory of Depersonalization,