13/12/2025
DidiMn Logo

کتێب

ئەدەب بە کەڵکی چی دێت؟

12 مانگ پێش ئێستا

بۆ ئەوانەی کە سەروکاریان لەگەڵ ڕەخنە و تیۆریی ئەدەبدا هەیە، تۆدۆرۆڤ ناوێکە پێویست بە هیچ ناساندنێک ناکات. کتێبەکانی ئەو، لە نمونەی “ئەدەبی فەنتاستیک: دیدگایەکی بونیادی بۆ ژانرێکی ئەدەبی”، “پۆیەتیکای پەخشان” و “میخائیل باختین: بنەڕەتی دیالۆگی”، وایان کردووە بوارەکانی ڕەخنە و تیۆری ئەدەبی و پۆیەتیکا

زیاتر

واڵت ویتمان کێیە؟

1 ساڵ پێش ئێستا

واڵت ویتمان لە ٣١ی ئایاری ساڵی ١٨١٩دا لە ناوچەی وێست هیڵی سەر بە لۆنگ ئایلاندی نیویۆرک لەدایکبووە. دووەم کوڕی واڵتەر ویتمانە کە خانوو درووستکەر بووە لە لویسا ڤان ڤێلسۆر.

زیاتر

خوێندنەوەیەک لەمەڕ چەمکی (زمان) لەنێو ڕۆمانی “ژیانەوە بە کاتی سیروان”ی مەنسوور تەیفووری

1 ساڵ پێش ئێستا

زمان مۆرکی مانەوەی هەموو نەتەوەیەکە، هەر گەلێک بەهۆی زمانی تایبەت بەخۆیەوە دەناسرێتەوە. هەر کرچ و کاڵییەک لە زماندا؛ کاریگەرییەکی نەرێنی و بێفەڕ بەسەر بزاڤە ئەدەبییەکانی پاشخۆی دەئافرێنێت. کوردیش وەک هەموو گەلەکانی تر، خاوەن زمان و کولتووری ڕەسەنی خۆیەتی کە ئەگەر چاوێک بخشێنین بە مێژووی پڕ دەردەسەری و داگیرکاریماندا، دەتوانیین پەی بەو ڕاستییە ببەین، کە زمانی کوردی چەندەها گۆڕانی بەسەر هاتووە.

زیاتر

وتووێژ لەگەڵ ئێلیزا دووساپەن، نووسەری ڕۆمانی زستان لە سۆکچۆ

1 ساڵ پێش ئێستا

ئەگەری پێکهاتنی ئەم دیدارە ڕاستەوخۆیە زۆر لاواز بوو، من لەسەر ڕێگەی گەڕانەوە و ئەو لەسەر ڕێگەی ڕۆیشتن بوو. لەسەر شەپۆلەکانی دەریای سپی وەڵامم دایەوە کە ئەو کاتەی بۆی داناوم، لەگەڵ بەرنامەی مندا ناگونجێ، چونکە لە وڵاتێکی ترم. بۆی نووسیبووم بەم زوانە…

زیاتر

دەربارەی سیلڤیا پلات

1 ساڵ پێش ئێستا

سیلڤیا پلات لە ٢٧ی تشرینی یەکەمی ١٩٣٢ لە بۆستن، ماساچوسێت چاوی بە دنیا هەڵهێناوە. ئۆریلیا شۆپەری دایکی خوێندکاری ماستەر بووە لە زانکۆی بۆستن ئەو کاتەی ئۆتۆ پلاتی باوکی سیلڤیا دەناسێت کە پرۆفیسۆری بووە. لە کانونی دووەمی ١٩٣٢دا هاوسەرگیری دەکەن. ئۆتۆ هەردوو وانەی زمانی ئەڵمانی و زیندەزانی دەگوتەوە، بەتایبەتیش سەرنجی لەسەر ‘ئەیپیۆلۆجی’ ، زانستی هەنگەکان بوو.

زیاتر

چیرۆک: پیاسەی کتوپڕ

1 ساڵ پێش ئێستا

کاتێک وادیارە کە خاترجەمی لەوەی دواجار بۆ ئێوارە لە ماڵەوە دەمێنیتەوە، وەختێ جلی ماڵت لەبەرکردووە و دوای شێو لەبەر ڕووناکیەکەدا لەسەر مێزەکە دانیشتووی بۆ هەندێک وردە ئیش یاخود گەمەیەک کە ڕاهاتووی بەر لە چوونە ناو جێگا بیکەیت، ‌کاتێک کەشوهەوای دەرەوە ناجۆرە و وادەردەکەوێت مانەوەت لەماڵەوە کارێکی سروشتی بێت

زیاتر

ویست

2 ساڵ پێش ئێستا

چیرۆکنووس و ڕۆماننووس و هۆزانڤان و  مامۆستای زانکۆ و چالاکی سیاسی و فێمینیستی ئەمریکی، ساڵی ١٩٢٢ لە نو یۆڕک لە دایک بووە. خانمەنووسەرێکی بەناوبانگی ئەمریکییە؛ ساڵی ۱۹٦۹، بە چیرۆکی دووری خەڵاتی ئۆ هێنری‌ـــی بردووەتەوە، ساڵی ١٩٩٤ خەڵاتی پێن/مالامۆدی وەرگرتووە. ساڵی ٢٠٠٧، لە تەمەنی ٨٤ ساڵیدا لە زێتفۆڕد کۆچی دواییی کردووە – وەرگێڕ.

زیاتر

دەربارەی تێڕامان

2 ساڵ پێش ئێستا

کاتێک تێڕامان دەکەین، سوودی دوور مەودا و درێژخایەن دەخەینە ناو ژیانمانەوە: ئاستی فشارەکانمان دادەبەزێنین، ئازارەکانمان دەناسین، باشتر پەیوەندیيان پێوە دەکەین، سەرنجمان باشتر دەکەین و میهرەبانتر دەبین لەگەڵ خۆمان. با بە بنەماکانی ڕێنماییە زەینییە نوێیەکەماندا بڕۆین کە چۆن تێڕامان بکەیت

زیاتر