دیدی من – ویکیپیدیا
لە ئینگلیزییەوە: شلێر ڕەشید
لیۆنارد کۆهن لە ٢١/٩/١٩٣٤ لە پرۆڤانسی کەبەک، مۆنتریال لە ناوچەیەکی ئینگلیزیزمان، لە خێزانێکی جوولەکە، لە کەنەدا لەدایک بووە. لە ٧/١١/٢٠١٦ لە لۆس ئەنجلۆس، كاڵفۆرنیا لە وڵاتە یەکگرتووەکانی ئەمەریکا لە تەمەنی ٨٢ ساڵیدا ماڵئاوایی لە ژیان و گوێگرانی کرد.
کۆهن سەر بە خێزانێک بووە لە چینی مام ناوەندی بووە، دایکی کچی تالمودیک‌ی نووسەر بووە. لە خێزانێکی بە بنەڕەت پۆڵەندی بووە و کۆچیان کردووە بۆ کەنەدا. ساڵی ١٩٤٨ لە خوێندنگەی ناوەندی وانەی موزیکی خوێندووە و ئامێری گیتاری ژەنیوە. شیعرەکانی گارسیا لۆرکای بە لاوە گرنگ بووە. لە ١٩٥١ چووەتە زانکۆی مگێڵ و بووە بە سەرۆکی یەکێتیی دیبەیتەکان و لە پێشبڕکێی شیعردا لە شیعری چۆلەکەکان و یادداشتەکان دەربارەی جوتیارێک سەرکەوتنی بەدەست هێناوە.
کاریگەریی ولیەم بۆتلەری مامۆستای زانستە سیاسییەکانی لەسەر بووە لە زانکۆی مگێل، بۆتلەر مامۆستا و هاوڕێی بووە. کۆون کاریگەر بووە بە واڵت ویتمان و هێنری میڵەر.
کۆهن دوای دەرچوونی لە زانکۆ یاسای خوێندووە لە زانکۆی مگێڵ، هەروەها لە زانکۆی کۆڵەمبیا وانە گشتییەکانی خوێندووە. ئەو ئەزمونی دەرچوونی خۆی بە ”عاتیفەی بێ جەستە، خۆشەویستی و نەگەیشتن بە لوتکە” پەسن دەکات.
لە ئەنجامی ئەمە لە ساڵی ١٩٥٧ نیو یۆرک بەجێ دەهێڵێت و دەگەڕیتەوە بۆ مۆنتریاڵ و لە جۆرەها کاری نامۆ کار دەکات. تیشکی خستووەتە سەر نوسینی ڕۆمان و شیعر، ڕۆبەرت ویڤەری ڕەخنەگر دانی بەوەدا ناوە کە لەوانەیە کۆکۆهنون باشترین شاعیری لاوی ئینگلیز بێت لە کەنەدا لە کاتی ئێستادا.
بابەتەکانی لەسەر دادپەروەریی سیاسی و کۆمەڵایەتییە، بەتایبەت دوا ئەلبوومی لەسەردیمۆکراسییە، دان بە کێشە سیاسیەکاندا دەنێت و هەروەها بە هیوای چاکسازییە. لە جەنگەوە بۆ دژ بە پشێوی، لە قیژەی ئۆتۆمبیلەکانی فریاکەوتنی شەو و ڕۆژ، ئاگری بێ ماڵ، خۆڵەمێشی هۆمۆسێکسواڵەکان، دیموکراسی بەرەو ئێمە دێت، تاوەرێک لە گۆرانی، دەوڵەمەندەکان لە ژووری خەوی هەژارەکان جێی خۆیان دەکەنەوە، نیشتمانەکان دەبینم هەڵدەستنەوە و دەکەون، بەڵام خۆشەویستی تاکە فاکتەرە بۆ مانەوە لە ژیان و دەنگم دەبیستی، بەم ناوانەڕا جەنگ بابەتی هەمیشەییە لە کارەکانی کۆهن‌دا.
ئەکادیمیای شاعیرانی ئەمەریکی بە شێوەیەکی فراوان تێبینیی ئەوەیاندا کە کۆهن لە پێگەیەکی بەرزدایە لە گۆرانی و موزیکی ڕۆک و ئاوازدانان ونووسینی شیعری گۆرانی و ڕۆماننوسین.
لە ساڵی ٢٠١١ خەڵاتی شازادە ئاستوریاسی ئەدەبی و گڵن گۆڵدی پێ بەخشرا.
کۆهن کەسێکی سەرکەوتوو بوو لە تێکەڵکردنی شیعرو خەیاڵ و موزیک، بەو تێکەڵکردنە موزیکێکی نامۆی بەرهەم دەهێنا، شیعر و گۆرانییە هەڵبژاردەکانی لە ١٩٩٣ بڵاو کرایەوە، کە زیاتر لە ٢٠٠ شیعر و چەندین هەڵبژاردە لە ڕۆمانەکانی و نزیکەی ٦٠ شیعری لیریک بوو. هەندێک کەس پێیان وا بوو کە کۆهن لە پێناوی موزیکدا وازی لە ئەدەب هێناوە، هەوادارانی کۆهن بەردەوام باوەشیان واڵا بووە وەک ئەوەی کە پیاوی ڕێنیسانسە و لە سنوورێکی هونەرێکی مەودادرێژدایە.
یەکەم ئەلبومی گۆرانیی کۆهن لە ساڵی ١٩٦٧ بڵاو کرایەوە. گۆرانییەکانی لە ژوورەوە و باڵندەی سەر تەلەکان‌ی بەدوادا هات لە ساڵی ١٩٦٩. هەروەها گۆرانییەکانی ڕق و خۆشەیستی لە ساڵی ١٩٧١ و تۆماری پیاوی ژنەکان لە ساڵی ١٩٧٧.
لە ١٩٧٩ بە گۆرانیی کلاسیکییەوە گەڕایەوە، دەنگە موزیکییەکەی تێکەڵ بە دەنگی جاز کردبوو لەگەڵ کاریگەریی گۆرانی ڕۆژهەڵاتی و دەریای سپیی ناوەڕاست لە ساڵی ١٩٨٤ گۆرانیی هێلەلویای گوت، هەروەها گۆرانیی من پیاوی تۆم لە ساڵی ١٩٨٨. لە چوار ساڵی کۆتاییی ژیانیدا سێ ئەلبوومی بەرهەم هێنا. لە ساڵی ١٩٩٢ گۆرانیی بۆ داهاتوو دانا وشەکانی ڕەشبینی بوون و ئاماژەی بۆ تێکەولێکە سیاسی و کۆمەڵایەتیەکان دەکرد.
کۆهن لە ساڵی ٢٠٠١ بە دە گۆرانیی نوێوە گەڕایەوە بۆ ناو موزیک سەرکەوتنی گەورەی بەدەست هێنا لە کەنەدا و ئەوروپا. یازدەیەمین ئەلبومی ناوی ئازیزم هەزەر بوو لە ساڵی ٢٠٠٤. لە نێوان ساڵەکانی ٢٠٠٨ و ٢٠١٠ سێ ئەلبوومی بەرهەم هێنا. لە چوار ساڵی کٶتایی ژیانیدا، دوا بەرهەمی سێ هەفتە پێش مردنی بوو.
سەمام لەگەڵ بکە لە گەڵ سووتانی کەماندا
سەمام لەگەڵ بکە لە نێوەندی ترسدا تا ئەو کاتەی سەلامەت دەبم
بەرزم بکەوە وەک لقی زەیتوون و ببە بە کۆتری ماڵەکەم
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
ئاه… لێم گەڕێ با جوانیت ببینم کاتێک کە گەواهیدەران ڕۆیشتن
لێم گەڕێ با هەست بە جووڵەکانت بکەم وەک ئەوەی کە لە بابل دەیکەن
لەسەرخۆ سنوورەکەیم پیشان بدە
سەمام لە گەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لە گەڵ بکە تاکو کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە تا زەماوەند، بەردەوام بە، سەمام بۆ بکە
سەمام لەگەڵ بکە، بە گەرمی و بە درێژی
ئێمە هەردووکمان لە ژێر خۆشەویستیماندا سەرکەوتووین
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ یکە تاکو کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە بۆ ئەو منداڵانەی کە داوا دەکەن لەدایک بن
سەمام لەگەڵ بکە لە نێوەندی پەردەکانەوە کە ماچەکانمان دیار بوون
ئێستا چادرێک هەڵدە بۆ پەناگە، سەرەڕای پچڕانی دەزوو
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە لە نێوەندی ترسدا تا ئەو کاتەی سەلامەت دەبم
دەستم لێ دە بە دەستی ڕووتی یان بە دەستکێشەوە
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
سەمام لەگەڵ بکە تا کۆتایی خۆشەویستی
Copyright © DidiMn.com. All rights reserved.
