دیدی من
مەولان حەمەدەمین
لە پانیلی سینۆگرافیا لە ڤیستیڤالی سلێمانی بۆ دەقی شانۆی کوردی، چەند سەرنجێکم بۆ دروست بوو، کەوا جێگەی تێرامانێکە، ناتوانین ھەڵەیەک و ناتێگەیشتنێک ھەبێت بەسەریدا ڕەت بین و لێکۆلینەوەی بۆ نەکەین. بزانین ھۆکارەکان چین، بە یەک زمان گفتو گۆ بکەین، تێکنەگەین گەر باس بێتە سەر پانێلەکە، ئەوا بێگومان زۆر چاک و پرزانیاری دروست و جوان بوو لە لێھاتوویی خۆیان باسەکەیان کورت کردەوە، گەرچی توانای چەند سەعاتێکی تر مانەوە لەسەر باسەکەیان ھەبوو، لە بەرانبەریشدا گوێگریش بە ھەمان نەفەس لە گوێگرتندا بوون، کێشەیان لە تێگەیشتن و مانەوەدا نەبوو، بەڵکو توانای مانەوەی زیاتریشیان ھەبوو.
پۆستەری فێستیڤاڵ
باشە، کە ئێمە لە دەربرین و دەرخستنی زانیارییەکان و گوێگرتن و تێگەیشتن کێشەمان نەبێت، ئەی بۆچی نماییشەکانمان پر لە ھەڵەی سینۆگرافیایە؟ ئەوەی ئەم پرسیارە وەلام دەداتەوە، پرسیارێکی ترە، کە بە کۆمەڵ دەیانپرسی پێناسێکی دروستی سینۆگرافیامان دەوێت، بۆ زیاتر چەسپاندنی شرۆڤەکان، پێویستە پێداچوونەوەیەک بۆ ھەڵەکان بکەین، وەک توێژینەوەیەک بیخەینە بەرباس، بەدوای ئەو ھۆکارانەدا بگەڕێین کە ھەڵەکانی پێ ئەنجام دەدەین. بەگشتی تاکی ئێمە ھەمیشە بەدوای کورتکردنەوەی شتەکانەوەیە، حەز دەکەین بۆ ھەر شتێک چەند وشەیەک پێناس بێت، وەک ئەوەی بڵێین دەرھێنەر واتا ”سید العمل”، لە ھەڵگرتنی شرۆڤەی زۆر بۆ ئەم چەمکە وای کردووە پەرتبوونێک دروست بێت لە کاتی کاری دەرھێناندا، دەرھێنەر بە ئاسانی خۆی بۆ کۆ نابێتەوە و پێچەوانەی ماناکەی ئاڕاستەیەک وەردەگرێت، بۆیە بەگشتی بەدوای پێناسێکی تر یان لە کورتکراوەی ویستی ئەواندان داوای دەکەن ئێمە لە تێگەیشتنی ئەم چەمکەدا کێشەمان نییە، کێشەمان لە بیرکردنەوەیە لەم چەمکەدا لە کاتی کارکردندا، کە جۆری بیر کردنەوەمان ھەڵەی تێدایە و دەبێت ئێمە عەقلی یەکتر بخوێنینەوە، کەسی بەرانبەر ھەرگیز دان بە ھەڵەدا نانێت لەبەر ئەوەی بەھەڵەی نازانێت و گەر بیزانیایە ھەڵەیە، بێگومان خۆی نەدەخستە ناو ھەڵەوە، بۆیە دەبێت بەدوای ئەو ھۆکارانەدا بگەڕێین کەوا لە بیر کردنەوەدا بەر یەک دەکەوین.
ئەوەی من سەرنجم داوە، سێ جۆر بیرکردنەوە ھەیە، کەوا دوانیان ھەڵە دروست دەکەن: یەکێکیان دەکەوێتە سەر ھێلێکی دروست، ئەو کاتەی دەرھێنەر بیر لە شوێنێکی ڕازاوە بۆ نماییش دەکاتەوە، بۆ ئەوەی نماییشی تێدا بکات، واتا ئەو شوێنەی لە خەیاڵیدایە ھەولی نماییشی بۆ بدات (شوێنێکی ڕازاوە). مەبەستم لەم وشەیە، ھەمان ڕازاندنەوەی شوێنێکە بۆ ئاھەنگ یان بۆ ھەر بۆنەیەکی تر، لەبەر ئەوەی پەیوەندیی تۆکمەی بە نماییشەوە نابێت، بۆچی دەکەوێتە بازنەی ھەڵەی سەرەتا دەبێتە ھۆی ئەوەی دیالۆگ بەسەر شێوە و ژمارە و چۆنێتیی دیکۆر و شوێنەکە دابەش بکرێت بۆ ئەوەی ئەم شوێنەی ڕازینراوەتەوە بۆ نماییش، ھەولی دیارخستنی بۆ دەدرێت، بینەر دەخرێتە حاڵەتی چاوەڕوانییەوە، تا بزانێت چیتر ماوە بەکار بێت لە سەر تەختە یان چ شتێکی پێشبینینەکراوی تر ماوە بیبینێت، بڕبڕەی پشتی کارە ھونەرییەکە دەبێت بە سینۆگرافیا و لەوێدا ئەکتەرەکان ون دەبن لەژێر ڕۆشنایی زاڵی سینۆگرافیادا و وەک ئامێرێکی بەکارھاتووی نێو سینۆگرافیاکە دێنە ھەژمار. ئەوی تریان بیرکردنەوەیە لەوەی چۆن نماییش بڕازێنینەوە بەشوین واتا پێچەوانەی خاڵی یەکەمدا، کەوا سەرەتا شوێنی ڕازاوە بۆ نماییش ھەڵدەبژێرن. لێرەدا نماییش ئامادە دەکرێت، پاشان ھەوڵی ڕازندنەوەی شوێنی نماییش دەدرێت، واتا زیاتر بۆ بە گەورەپیشاندانی نماییشە نەوەک خزمەتکردن. بەھەمان ئاست ھەڵەیە تەختەی شانۆ پڕ بکرێتەوە لە چەندین کەلوپەلی ناپێویست و بەکارنەھاتووی نێو نماییشەکە. لێرەدا ئەکتەر دەکەوێتە حالەتێک بە جلوبەرگ و بە نواندن کەسایەتیی دیاریکراوی ھەبێت، بەڵام لە ڕووی شوێنەوە ژینگەیەکی جیاوازی دەبێت و دەکەوێتە خاڵێکی بەتاڵ، ھەمیشە بەشوین خۆیدا دەخولێتەوە، بۆیە دەبینین لەم ئاڕاستە پێچەوانەی بیرکردنەوەدا، ڕەنگدانەوەی بەسەر ھەموو بەشەکانی تری سینۆگرافیادا دەبێت، خۆی بۆ ڕاست نابێتەوە، وەک ڕووناکیی شانۆ، مەبەست لێی ڕووناککردنەوەی شانۆیە، کەچی بۆ تاریککردنی شانۆ بەکار دێت، دەکرێت ساتی تاریکی بۆ مەبەستی دیاریکراو یان بەکارھێنانی ڕەنگ وەک دەرخستنی کەشی گشتی و تایبەتی کارەکتەرکان بێت، بەڵام کاتێک ئەکتەر بە بەردەوامی لە تاریکیدا دەمێنێتەوە یان لە کاتی دیالۆگی ڕاستەوخۆی لەگەل ئەکتەری بەرانبەردا مەودا و زەمانیان یەکسانە، کەچی دەکەونە ناو دوو بازنەی ڕووناکیی جیاواز لە یەک، دادەبڕێن وەک دوو جیھانی جیاواز، ھەمان ئاڕاستەی پێچەوانە لە بیرکردنەوە ڕەنگدانەوەی بەسەر کاریگەریی دەنگییەکانیشەوە دەبێت. یەکێکی تریان ئاڕستەی دروستە، کەئەو کەسانەن کەوا بیر دەکەنەوە ئەو شتانەی وابەستەی نماییشن، لە پێکھاتەی دەقن و ناتوانن خۆیانیان لێ دەرباز بکەن، دەیھێلنەوە، خۆیان ڕزگار دەکەن لەو شتە زیاد و بێکەڵکانەی خزمەت بە نماییشیان ناکات. بە کورتی وا بیر ناکەنەوە چ شێوەیک بۆ پڕوژەکەیان ھەڵببژێرن یان چ شتێک جوانە بیکەن، بەڵکو تەنها وا بیر دەکەنەوە چ شتێک ناشیرینە تا نەیکەن، گەر وابوو ئەوەی بیکەیت دروستە و جوانە.
Copyright © DidiMn.com. All rights reserved.
