یاری تەختە پاشاییەکان شانۆیەکی شەیکسپیرییە کە بە تێکەلەیەک لەگەڵ فیلمە زۆمبییەکان. زنجیرەکە سەرنج دەخاتە سەر پرسیارێک، “هێز و دەسەڵات چییە؟” لەگەڵ ئەوەشدا لە ساتەوەختە هەرە کاریگەرەکانیدا پێشنیاری تێڕامانێکی چێژ بەخش دەکات لەسەر ناجێگیری دەسەڵات. لەکاتەکانی تردا، تاکە شت کە بیکات ئەوەیە کە بینەرەکانی بە دوایین دەرەنجامە تایبەتەکانی قەسف دەکات.

شەوان لەکاتی خۆیدا دەخەوم 
ڕۆژانە دووجار نان دەخۆم 
ئێواران دان بۆ کۆترەکان ڕۆدەکەم 
دوو پاکەت جگەرەش دەکێشم 
دەتوانم بە پێ لە ماڵی خۆمانەوە هەتا ئەوسەری زستان بڕۆم و 
دەستم نەخەمه گیرفانمەوە!

هێشتا گابرێل گارسیا مارکیز و ماریۆ ڤارگاس لۆسا نه‌هاتبوونه‌ دنیاوه‌ کاتێک میگێل ئانخێل ئه‌ستوریاسی گواتیمالایی لە کانوونی دووەمی ساڵی ١٩٢٢دا دەستی بە نووسینی یەکەم ڕۆمانی خۆی کرد بە ناوی (جه‌نابی سه‌رۆك – El Señor Presidente).‌ کاتێک لە تاراوگه‌ی خۆسەپێندا لە پاریس دەژیا، بۆ ماوەی دە ساڵێك ئیشی لەسەر رۆمانه‌كه‌ی کرد، پاشان گەڕایەوە زێدی خۆی، له‌و كاته‌دا كه‌ داڕمانی ئابووری ساڵانی ١٩٣٠کان له‌ ڕووی داراییه‌وه‌ ته‌نگی پێ هه‌ڵچنی

فریدا کالۆ،  وێنەکێشی دیاری مەکسیکی لە ٦ی تەمووزی ١٩٠٧ لەدایکبووە. بە شارەزای بواری کێشانی پۆرترەیتی کەسیی ناسراوە و نازناوی وەگرتووە. فریدا هونەری وێنەکێشانی وەک چەکێک بەکارهێناوە بۆ دەربرینی هەڵوێست و دروستکردنی گۆڕانکاری و وروژاندنی پرسەکانی وەک شوناس، سەردەمی دوای کۆلۆنیاڵیزم، جێندەر، چینایەتی و ڕەگەز